25 Mart 2009 Çarşamba

Taşındım :)

Bloglarımı wordpress'e taşıdım. Bundan sonra yazılarımı http://www.alpdogan.net sayfasından takip edebilirsiniz (25 Mart 2009).

18 Mart 2009 Çarşamba

Projelerin Temel Karakteristikleri






Bir işin proje olup olmadığını belirleyen birtakım temel karakteristik özellikleri vardır.


1. Geçici olma : Projeler geçicidir. Yani her projenin mutlaka bir başlangıcı bir de bitişi vardır. Projenin bitişini belirleyen farklı durumlar olabilir:
  • a. Projede hedeflenen sonuçlara ulaşıldığında,
  • b. Hedeflere ulaşılamayacağı kesin olarak belli olduğunda,
  • c. Proje, ihtiyaç kalmadığı vb. nedenlerden dolayı iptal edildiğinde proje sonlanmış demektir.
Burada geçici olarak ifade edilen süre çok kısa anlamında değildir. Yıllarca süren birçok proje vardır.
Projelerin geçici olmalarının bir neticesi olarak projeler sonlandığında proje takımı genellikle dağılır.

2. Tekil ürün, servis veya sonuç üretme : Bir proje mutlaka tekil olan bir ürün, servis veya sonuç üretmek durumundadır. Tekillik proje çıktılarının önemli bir karakteristiğidir. Örneğin binlerce bina yapılmış olmasına rağmen herbir bina kendi başına tekil karakteristiğe sahiptir. Binaların her birinin sahibi, yerleşimi, tasarımı, yüklenicileri vs. farklı olmasının bir sonucu olarak her biri tekil bir projedir.
3. Adım adım ilerleme : Projeler adım adım ve belirli aşamalarla sürekli ileri giden bir yol izlemek durumundadır. Proje ilk başta genel bir kapsam ile başlasa da ilerledikçe proje takımı tarafından hedefler ve sonuçlar dahi iyi anlaşılacak, daha kesin ve daha detaylı bir şekil alacaktır.

14 Şubat 2009 Cumartesi

Proje Yönetiminde Temel Bilgiler


Modern anlamda proje yönetimi 1960'lı yıllarda başladı. Ancak çok daha fazla geride, 19. yüzyılın ikinci yarısında kökleri vardı. Proje yönetimi ihtiyacı, işleri ve tecrübeleri projeler etrafında organize etmenin yararını gören işletmeler tarafından yönlendirilmiştir. Proje yönetiminin en büyük çaplı kullanımı olarak ABD uzay programını biliyoruz. Bugün devlet, asker ve kuruluşlar bu konuya tamamen adapte olmuşlardır. Proje yönetimini nedir ?

1- Proje yönetimi küçük bir iş değildir.
2- Proje yönetiminin kesin bir başlangıç ve bitişi vardır. Bu sürekli bir süreç değildir.
3- Proje yönetimi, projedeki işleri takip etmek ve başarılarını takip etmek için çeşitli araçlar kullanır. WBS (iş dökümü yapıları), Gantt çizelgeleri ve PERT grafikleri bunlardan bazılarıdır.
4-Projelere tahsis edilmiş tam zamanlı kaynaklara ilave olarak zaman zaman özel amaçlarla kaynaklara ihtiyaç duyulur.
5- Proje yönetimi rsikleri azaltarak başarı ihtimalini arttırır.

Proje yönetimi bir üçgen olarak özetlenebilir. Üç en önemli faktör olarak zaman, maliyet ve kapsama genel olarak "üçlü kısıt" denir. Bu durumu merkezde kalitenin olduğu üç köşeli bir şekil olarak düşünebiliriz.


  1. Projeler zamanında teslim edilmelidir.
  2. Projeler belirlenen maliyeti içinde kalmalıdır.
  3. Projeler belirlenen kapsamda kalmalıdır.
  4. Projeler müşterinin kalite ihtiyaçlarını ve beklentilerini karşılamalıdır.
Son zamanlarda proje yönetimi üçgen yerine baklava dilimi ile belirtilmeye de başlanmıştır. Bu gösterimde zaman, maliyet, kapsam ve kalite köşelerde müşteri beklentileri ise merkezde yer alır.


İki farklı müşterinin projeden beklentileri hiçbir zaman aynı değildir. Dolayısıyla müşterinin projeden beklentilerini sorgulamak gerekir.

Bir proje hayat döngüsü içerisinde 6 fazdan geçer :
  1. Proje Tanımı: Hedeflerin tanımlanması, amaçların ve kritik başarı faktörlerinin belirlenmesi.
  2. Proje Başlatımı: Projeyi başlatmadan önce ihtiyaç duyulan her şey.
  3. Proje Planlaması: Zaman , para ve diğer kaynakların kullanılarak yapılacak tüm işlerin detaylı planı.
  4. Projenin Gerçekleştirilmesi: Ürün, servis veya istenilen çıktıyı verecek çalışmaların yapılması.
  5. Projenin İzleme ve Kontrolü: Proje planının istendiği gibi gidip gitmediğini izleyerek gerekli düzeltici/önleyici faaliyetleri yapmak.
  6. Proje Kapanışı: Projeden beklenen hedeflerin, çıktıların projeden beklendiği gibi olduğunun resmi olarak kabulü.
Burada en büyük sorumluluk proje yöneticisi rolündeki şahıstadır. Projeyi yönlendirmek, yönetmek ve baştan sona varıncaya kadar kontrol etmek proje yöneticisinin işidir. Proje yöneticisi projenin işlerini yapmamlı sadece projeyi yönetmelidir. Yapılması gereken aktivitelerden önemli olan bir kısmı şunlardır :
  1. Proje yöneticisi projeyi tanımlamalı, yöneteilebilir işlere ayırmalı, uygun kaynakları temin etmeli ve işlerin yapılması için bir proje takımı kurmalıdır.
  2. Proje yöneticisi projenin nihai hedefini belirlemeli ve takımını projeyi zamanında tamamlama konusunda motive etmelidir.
  3. Proje yöneticisi tüm paydaşları proje boyunca belirli periyotlarla bilgilendirmelidir.
  4. Proje yöneticisi projedeki riskleri izlemeli, değerlendirmeli ve azaltmalıdır.
  5. Hiçbir proje planlandığı gibi gitmez. Dolayısıyla proje yöneticisi adaptasyonu öğrenmeli ve değişimi yönetebilmelidir.
Bir proje yöneticisinin sahip olması gereken birtakım özellikler vardır. İşte onlardan bazıları:
  • Liderlik
  • İnsan yönetimi (müşteriler, tedarikçiler, fonksiyonel yöneticiler ve proje takımı)
  • Etkili iletişim (sözlü ve yazılı)
  • Etkileme
  • Müzakere yeteneği
  • Çatışma yönetimi
  • Planlama
  • Kontrat yönetimi
  • Tahmin
  • Problem çözme
  • Yaratıcı düşünme
  • Zaman yönetimi
Proje yönetimi, tanımlanmış hedeflerin kontrollü bir şekilde bir takım tarafından başarılması için oluşturulmuş bir çevre ve şartlar bütünüdür.

10 Şubat 2009 Salı

Yöneticilik = Sorun Çözme


Bir süredir üzerinde çalıştığım sorun çözme teknikleri hakkında edindiğim bilgileri özetlemek istedim.
Sorun çözme yeteneği yöneticiliğin mihenk taşı olarak kabul edilir. Bu nedenle, bir yöneticinin, sadece personeli ile ilgili karşılaşacağı sorunları değil, aynı zamanda insanlarla ilgili karşılaşabileceği çeşitli sorunları da nasıl ele alarak çözümleyebileceği önemlidir.
Öncelikle sorun deyince ne analıyoruz? Sorun, bizi bir seçim yapmaya zorlayan durumdur. Bu seçim yapma durumu, bizi bir karar almaya zorlar; sonuçta birşey yapma kararı veya birşey yapmama kararı olarak tezahür eder.
Sorunların çoğu aslında dikkat etmediğimiz ve düşünmeden karar verdiğimiz basit sorunlardır. Dolayısıyla hayatta aldığımız kararların birçoğu basit sorunlar ile ilgili aldığımız kararlardır.
Herşeyi modelleme alışkanlığımıza burda da devam edecek olursak sorunun modeli karşımıza şu şekilde çıkıyor :

Sorunu tanıma -> Etiketleme -> Analiz -> Karar (Çözüm) -> Olası seçeneklerin tam listesi -> Değerlendirme -> Eylem planı

İlk yapmamız gereken iş sorunu tanımaktır. Bunun için kullanabileceğimiz teknikler ise :
Veri toplama - Semptomlar - Beyin Fırtınası - Yeniden Çerçevelendirme

Sorunun tanımlayabilmek için sorunun altında yatan oluşum faktörlerine yani temel nedenlere bakmak gerekir. Kısacası size ilk bakışta sorun gibi görünen şey aslında gerçek sorundan çok farklı bir sonuç veya semptom olabilir.

İşte sorun çözümünde altın kurallar :
  • Semptomik çözümden kaçın. Sorunun temelini çözün.
  • Ayrıntılara saplanmadan sorunu bütün halinde görüp, bütüne odaklanın.
  • Sorun kapsamında kendi durmunuzu hesaba katın.
  • Soruna bir süreç olarak yaklaşın. Geçmişi ve geleceği hesaba katın.
  • Soruna sistematik perspektiften bakın.
  • Yaratıcılığınızı mutlaka devreye sokun.
Sorun çözmede kullanabileceğiniz tekniklerden bazıları : Pareto Analizi, Balık Kılçığı yöntemi (neden-sonuç diagramı), Beyin fırtınası, Histogram, Yayılma diagramı.

İleriki yazılarımda herbir teknik üzerinde biraz detaya girmek istiyorum...

9 Şubat 2009 Pazartesi

Yöneticiliğin 8 Temel Esası


Bir Yöneticinin;





  • SONUÇ ODAKLI PLANLAMA YAPABİLME
  • AYRINTILARI DÜŞÜNEBİLME
  • İŞ TAKİBİNDE ETKİN OLMA
  • FAYDA-MALİYET ANALİZİ YAPMA
  • SORUMLULUK ALABİLME
  • ETKİN BİLGİ ALIŞVERİŞİ YAPABİLME ve İLETİŞİM KURMA
  • ARAŞTIRMA, SORGULAMA, AKILCI SİSTEMLER KURABİLME ve BULGULARI YAPABİLİRLİĞE UYARLAMA
  • ÇIKTI ve GELİŞMELERİ KAYDA ALMA ve RAPORLAYABİLME
özelliklerini bir arada kullanma becerilerini değerlendirmesi ve geliştirmesi esastır.

15 Ocak 2009 Perşembe

Kendinizi nasıl geliştirebilirsiniz ? (1)

Hayatta olduğunuz sürece, kendinizi değiştirme ve geliştirme kabiliyetiniz var demektir. İstediğiniz herhangi birşeyi yapabilir, olmak istediğiniz gibi olabilirsiniz. Burada kendi kişisel gelişiminizi devam ettirebilmeniz için uygulayabileceğiniz pozitif fikirler bulunuyor. Bu fikirler yaşanmış birçok hayatın özeti gibi geldi bana.
Buyrun...

  1. Kendi gelişiminizin kendi sorumluluğunda olduğunu kabul edin. Bunu hiç kimse sizin için yapmayacaktır. Ancak bugün yaptığınız şeyler yarına hazır olup olmamanızı belirler.
  2. Hergün kendiniz için birşeyler yapabilecek bir zamanınız olsun.
  3. Uzman olduğunuz alanda bile ders alın. Dünya hızla değişiyor ve siz eskimekten kurtulabilmek ve değişime ayak uydurabilmek için öğrenmelisiniz. Doğru bir yolda olsanız bile o yolda sadece oturuyorsanız ezilmekten kurtulamazsınız.
  4. Asla geriye bakmayın. Siz sadece bulunduğunuz anı kontrol edebilirsiniz. Dolayısıyla şu anda ne yapıyor olmanız gerekirdi ?
  5. Herşeyi kendiniz deneyerek öğrenmek yerine başka insanların tecrübelerinden yararlanın. Bu öğrenmeniz için gerekli zamanı ciddi oranda kısaltacaktır.
  6. Problemlerle uğraşmak size sabrı öğretir ve yönetim becerilerinizi geliştirir. Ayrıca iyi bir zihinsel egzersiz metodudur.
  7. sizin için önemli ve öncelikli olan bir konuda hedefe ulaştığnızda kendinizi ödüllendirin.
  8. Herhangi bir konuda olmaz veya olmayacak demeyin. Yapmanın yollarını araştırmaya devam edin.
  9. Bir seminer vb. aktiviteye katıldıktan sonra patrona, amirinize veya diğer çalışanlara programdan öğrendiğiniz önemli noktaları anlatın.
  10. Her hafta hayatınızdan sizin için zararlı bir davranış veya alışkanlığı çıkartın.
  11. Hergün bir kitaptan en azından bir bölüm okuyun.

Devam edecek...

4 Ocak 2009 Pazar

Bill Gates’in Liderlik Sırları


Piyasada başarılı insanların liderlik sırlarını anlatan bir çok kitap var: Atilla’nın Liderlik Sırları, Cengiz Han’ın Liderlik Sırları vb. Çağımızın en önemli kişilerinden birisi ve halen dünyanın en zengin insanı olan Bill Gates’in liderlik sırları ise pek bilinmiyor. İşte Bill Gates'in liderlik sırları...


1- Bir vizyon sahibi olmak: Bill Gates, küçük yaşlardan beri bilgisayarın önemini ve insan hayatında kaplayacağı yeri çok iyi kavramış bir insan. Yakın arkadaşı ve Microsoft’un kurucu ortağı Paul Allen ile sık sık bilgisayarın gelişimi hakkında tartışmışlar, çeşitli düşünceler geliştirmişler. Bu tartışmaların sonucunda, ilerde herkesin evinde ve işinde kendisine ait bir bilgisayar sahibi olacağını öngörmüşler. Kurdukları şirkette amaçları, bu öngörüye uygun olarak insanların iş yapmalarını, kendilerini geliştirmelerini kolaylaştıracak ürünler geliştirmek.

2- Çok çalışmak: Bill Gates çok zeki bir insan. Ama zekiliğin tek başına yeterli olmayacağını, çok çalışılması gerektiğini düşünüyor ve çok çalışıyor. Evlenmeden once birlikte olduğu bir kız arkadaşından ayrılma nedeni iş dışında geçirdiği toplam zamanın yalnızca 7 saat olması (uyku dahil). Yanından çalışan insanlardan da aynısını bekliyor.

3- Akıllı elemanlarla çalışmak: Yazılım, teknoloji bakımından en uç sektörlerden birisi. Böyle bir sektörde sıradan insanlarla çalışılamayacağını, akıllı insanlarla çalışılması gerektiğini düşünüyor ve şirketine hep en akıllı insanları almaya çalışıyor. Akıllı eleman kimdir, neresinden akıllı olduğu anlaşılır şeklindeki sorulara şöyle yanıt veriyor: Akıllı insan, her şeyin tek tek söylenmesinin gerekmediği bir kişidir. Akıllı eleman, arar bulur, geliştirir, yeni şeyler düşünür, düşündüklerini uygulamaya geçirebilir. Microsoft, çalıştıracağı akıllı elemanları bulmak için çok araştırma yapıyor. Sırf adam almak için birisini almıyorlar. Kafalarındaki adamı bulana kadar bir pozisyonu uzun zaman boş tuttukları çok oluyor.

4- Elemanlara hisse vermek: Bill Gates, kendisi de dahil olmak üzere çalışanlarına yüksek, astronomik ücretler vermiyor. Microsoft’un hiçbir çalışanı dünyanın en yüksek ücretli çalışanları listesine giremiyor. Bunun yerine akıllı elemanları çekebilmek için onlara hisse veriyor. Örneğin, Bill Gates, Microsoft’un şimdiki başkanı olan Steve Ballmer’ı çalışmaya razı edebilmek için yüklüce hisse vermişti. Ballmer bu hisseler sayesinde şimdi büyük bir servete sahip (10 milyar dolardan fazla). Microsoft’un içinde yaklaşık on kişi dolar milyarderi. Microsoft çalışanlarının üçte biri ise dolar milyoneri (toplam 37 bin çalışanı var). Bill Gates arkadaşı Paul Allen ile şirketini kurarken hisse oranı yüzde 66 idi. Şu anda ise hisse oranı yüzde 11.5. Yani, Bill Gates dağıta dağıta daha zengin olmanın yolunu bulmuş. Çalışanlara hisse vermek Amerika’da yaygın bir uygulama ama hiçbir şirkette bu ölçüde hisse dağıtımına rastlanmıyor.

5- Elemanlara değer vermek: Microsoft en akıllı kişilerle çalışmak istiyor ve onları kaybetmek istemiyor. Bill Gates bir yazısında ayrılan her elemanın arkasından “niçin ayrıldı, niçin onu tatmin edemedik, nerede hata yaptık” sorularını sorduğunu söylüyordu. Elemanlar Microsoft’un en değerli varlıkları. Çalışanlar da bunun bilincindeler. Çalışmalarının her anında bunu hissediyorlar. Bunun sonucunda da Microsoft’ta eleman sirkülasyonu ABD ortalamasına göre iki kat düşük.

6- Piyasanın gelişimini takip etmek: Hızla gelişen bir sektörde geride kalmak yok olmak anlamına geliyor. Bill Gates hiçbir alanda piyasanın gerisinde kalmak istemiyor. Geride kaldığı durumlarda da hatasını çabucak anlayıp gerekli önlemleri alıyor. Örneğin, 1984 yılında Apple firması Macintosh’u çıkardı. Grafik tabanlı olan bu sistem Microsoft’un işletim sistemlerinden çok üstündü. Microsoft’un yanıtı bir yıl sonra geldi. Windows adındaki bu yeni işletim sistemi başarısız oldu ama Gates yılmadı, 1990 yılında çıkardığı 3.0 çok büyük bir başarı kazandı. Bir başka örnek, Internet konusunda yaşandı. Bill Gates, Internet’in gelişimini yeterince takip edemedi, Internete uygun ürünler geliştiremedi, geri kaldı ve bunun sonucunda, tarihinde ilk kez Microsoft hisse senetleri “Her zaman kazandıran hisseler” listesinden atıldı. Ama Gates hatasının farkına vararak şirketini bir yıl içinde, Interneti en çok sindiren, ürünlerini en fazla miktarda Intenete uyduran şirket haline getirdi.

7- Piyasanın gelişimini takip etmekle kalmayıp, piyasayı şekillendirmek: Bill Gates’in ve Microsoft’un sloganı We set the standards (standartları biz koyarız). Microsoft’un tarihi bu slogana uyan çeşitli örneklerle dolu. Örneğin, kişisel bilgisayarlarda kullanılan programlama dili konusunda Microsoft’un ürünü Basic bir standarttı. DOS işletim sistemi ve daha sonraları ürettiği Windows işletim sistemi piyasadaki en yaygın ürünler oldu. Bütünleşik ürünler için ortamın daha olgunlaşmadığını düşündüğünde biribirinden ayrı çalışan ürünler üretti ve rakiplerinin bütünleşik ürünlerini bunlarla alt etti. Sonra koşullar olgunlaşınca bu sefer Office benzeri bütünleşik ürünler üretip rakiplerinin tek tek çalışan, bir arada çalışamayan ürünlerini bir daha alt etti.

8- Odaklanmak: Microsoft, yazılım alanında çalışan bir şirket. Cirosunun yüzde doksandan fazlası yazılımdan geliyor. Yazılımın yanı sıra mouse, oyun kumanda cihazı, ses kartı gibi donanımlar da üretiyor ama bunlar ağırlıkla Microsoft’un yazılım teknolojilerini desteklemek için üretiliyor. Bill Gates, başka şirketlerin yaptığı gibi faaliyet alanlarını dağıtmıyor, en iyi olduğu alanda odaklanıyor.

9- Alçakgönüllü bir yaşam sürmek: Rakiplerinin hemen hepsinin özel uçağı, özel yatı vs. olmasına karşın Bill Gates oldukça sade bir hayat sürüyor. Cimri denilebilecek kadar eli sıkı. Buna ilişkin çok anekdot anlatılır: Örneğin, gittiği otelin park yeri parasını pahalı bulunca uzun bir sure parasız bir park yeri araştırmış. Kiraladığı arabayı kullanmadığı süreler için başkalarına bir daha kiralayarak değerlendirmeye çalışmış. Uzun bir sure uçakların hep ekonomik sınıfında yolculuk yapmış. Bill Gates’in hayatındaki en pahalı şey yaklaşık 60 milyon dolarlık evi. Bu eve bu kadar para harcamasının nedeni, lüks bir evde yaşama isteğinden daha çok, geleceğin evi nasıl olmalı cinsinden bir tartışma yaratmak, kavramlar geliştirmek, Microsoft’un ürünlerini test etmek. Buna karşın rakibi Oracle’ın başkanı Larry Ellison’ın bir yatı, uçağı ve hatta bir adet de Amerika’da uçuramadığı savaş uçağı var. Bir başka örnek, Microsoft’u birlikte kurduğu arkadaşı Paul Allen. Paul Allen’ın uçağı, yatı ve jeti var ve pahalı partileriyle tanıyor. Allen geçtiğimiz yıllarda verdiği bir parti için tam 10 milyon dolar harcamıştı. Bill Gates’e niçin uçağı, yatı vb. lükslerinin olmadığı sorulduğunda şöyle yanıt veriyor: Öyle yaşarsam öyle düşünmeye başlarım ve şimdikinden çok farklı bir kişiliğe sahip olurum. Yeterince çalışamam, yeterince üretemem.

kaynak: hürriyet ik